Covid-19 : Các bảo tàng Pháp chưa vội mở cửa

Vào lúc ban quản lý các bảo tàng lớn ở Pháp đều đang nôn nóng chờ đợi lệnh của chính phủ cho phép hoạt động trở lại, thì các bảo tàng nhỏ đã được quyền mở cửa đón khách.

Tuy vậy, các viện bảo tàng nhỏ đã không được mở ngay từ giữa tháng 05 mà lại khôi phục từng bước chương trình sinh hoạt từ đây cho đến đầu tháng 06/2020.

Bảo tàng Louvre, Paris, Pháp. Ảnh chụp ngày 19/03/2020 © Amanda Morrow, RFI

Trong kế hoạch dỡ bỏ phong tỏa, hầu hết các viện bảo tàng lớn như Louvre hay Orsay tại Paris, bảo tàng Mucem ở Marseille, bảo tàng Mỹ thuật ở thành phố Lyon đều vẫn phải đóng cửa do khó thể nào đảm bảo các quy tắc an toàn cho lượng khách tham quan đông đảo. Ngược lại, các bảo tàng nhỏ thuộc quyền quản lý của nhà nước hay của tư nhân đã được phép mở lại từ ngày 12/05, nhưng với sự đồng ý của thị trưởng và của hội đồng cấp vùng.

Tuy nhiên, thông tư của Bộ Văn hóa Pháp không rõ ràng cho lắm, thế nào là một ‘‘bảo tàng nhỏ’’? Dường như, chính phủ Pháp đã giao lại quyền quyết định cho các thị trưởng, xem xét theo từng trường hợp. Điều đó có thể giải thích vì sao lâu đài Chaumont sur Loire sẽ mở lại để đón khách đến tham gia Liên hoan nghệ thuật Vườn hoa, trong khi bảo tàng của danh họa Claude Monet trong vườn Giverny vẫn phải đóng cửa (cho dù không rộng lớn bằng công viên lâu đài Chaumont bên bờ sông Loire).

Thay vì lấy làm mừng trước thông tư của Bộ Văn hóa Pháp, một số thị trưởng lại rỏ ra thận trọng, trong khi giám đốc các viện bảo tàng lại hơi bối rối. Sau ngày 12/05, đã không có hiện tượng các bảo tàng nhỏ đồng loạt mở cửa, mà lại mở cửa dần dần. Đó là trường hợp của Bảo tàng về nghệ thuật Hình ảnh tại Épinal, Trung tâm văn hóa Kerazan ở vùng Finistère. Bảo tàng Montauban dành để trưng bày tác phẩm của hai nghệ sĩ lớn Ingres-Bourdelle trong làng hội họa và điêu khắc Pháp kể từ ngày 20/05. Trong khi bảo tàng Soulages tại thành phố Rodez mở lại chương trình kỷ niệm 100 năm ngày sinh của danh họa Soulages, vào ngày 21/05/2020.

Theo Trung tâm các di tích quốc gia (Centre des Monuments nationaux, gọi tắt là CMN), cơ quan quản lý hơn một trăm bảo tàng và di tích lịch sử tại Pháp, các địa điểm tham quan cũng như bảo tàng sẽ dần dần được mở lại trong giai đoạn từ đầu tháng 6 đến giữa tháng 7 năm nay. Đa số các bảo tàng quốc gia thừa cơ hội này để trùng tu hay sơn quét lại các phòng trưng bày, trong khi một số di tích như Khải Hoàn Môn tuy nhỏ về tầm vóc nhưng buộc phải áp dụng tối tđa các quy tắc bảo đảm khoảng cách an toàn do không gian đi lại chật hẹp hơn.

Còn theo cơ quan Paris-Musées, tập hợp hầu hết các bảo tàng do thành phố Paris quản lý, ban tổ chức đã thông báo lịch mở cửa các địa điểm thăm viếng kể từ ngày 16/06 trở đi. Trong đó, có kế hoạch mở lại các bảo tàng Bourdelle, La Vie Romantique, Tư gia của văn hào Balzac, Nhà riêng của Victor Hugo, Bảo tàng nghệ thuật châu Á Cernuschi. Theo dự kiến, cuộc triển lãm ‘‘La Force du Dessin’’ tại Viện bảo tàng Petit Palais sẽ được khai mạc vào trung tuần tháng 6. Paris hy vọng răng cuộc triển lãm này tạo điều kiện mở rộng và nối lại với chương trình sinh hoạt văn hóa thời hậu phong tỏa, trong đó có các triển lãm cũng trong tháng 6 về danh họa Turner tại bảo tàng Jacquemart André, hay triển lãm tranh Cézanne tại bảo tàng Marmottan. Ngoài Paris và các vùng phụ cận, chi nhánh bảo tàng Louvre tại Lens, hay chí nhánh Trung tâm Pompidou tại Metz đều mở lại vào trung tuần tháng 06/2020.

Một cách tương tự, các không gian triển lãm như Atelier des Lumières ở Paris, Bassins de Lumières ở Bordeaux hay là Carrières de Lumières tại Baux-de-Provence, chuyên kết hợp nghệ thuật hội họa với công nghệ hình ảnh video mapping để đưa khách tham quan vào một không gian ba chiều, đều đang háo hức chờ đến cuối tháng 6 để khai mạc triển lãm. Các cuộc triển lãm này thường được tổ chức trong những không gian rộng lớn, nên dễ áp dụng hơn các biện pháp ‘‘cách ly xã hội’’.

Theo bà Delphine Levy, giám đốc cơ quan Paris-Musées tập hợp các bảo tàng và địa điểm tham quan tại thủ đô Pháp, ban quản lý giành ưu tiên cho các bảo tàng đã có sẵn chương trình triển lãm và nay đã chuẩn bị xong việc tiếp đón trở lại khách tham quan. Hiện giờ, cuộc khủng hoảng y tế đã làm cho các bảo tàng thành phố Paris (không kể tới các bảo tàng quốc gia như Louvre, Orsay hay Grand Palais) bị thất thu hơn 12 triệu euro.

Đối với một số bảo tàng được mở lại ngay từ bây giờ, chẳng hạn như Viện trưng bày các tác phẩm Giacometti, đều phải áp dụng các quy tắc khá nghiêm ngặt để bảo đảm khoảng cách an toàn cho khách tham quan. Khách vào xem triển lãm phải giữ khoảng cách tối thiểu với nhau một mét rưỡi. Tính tổng cộng, chỉ có 60 người được vào xem triển lãm cùng lúc, tính trung bình là cứ mỗi 20 phút là có 10 khách được vào cửa để tránh cho có quá nhiều khách ở cùng một chỗ với nhau, nhiều tấm chắn bằng nhựa được dựng lên để tạo ra lối tham quan một chiều, trong khi thuốc và gel sát trùng được đặt ở mọi lối ra vào. Hy vọng rằng tất cả các quy tắc an toàn ấy sẽ được phổ biến rộng rãi và nhất là có đủ sức thuyết phục hầu trấn an tâm lý khách tham quan, và như vậy mới có thể lôi kéo du khách trở lại viếng thăm các viện bảo tàng.

Nguồn: rfi.fr